Thai Name : นกอีลุ้ม
Common Name : Watercock
Scientific Name : Gallicrex cinerea
ขนาด : ตัวผู้ 41-43 ซม. ตัวเมีย 31-36 ซม.
ลักษณะ : ตัวเมียและตัวผู้นอกฤดูผสมพันธุ์ รูปร่างเพรียว ปากเหลือง คอยาว ขนลำตัวสีน้ำตาลแกมเหลือง หลังและปีกเป็นลายเกล็ดขนาดใหญ่เกิดจากขนสีน้ำตาลเข้มมีขอบน้ำตาลเหลือง ตัวเมียท้องมีลายขวางจางๆ ชัดเจนกว่าตัวผู้ แข้งและตีนเหลืองแกมเขียว ตัวผู้ชุดขนผสมพันธุ์ สันปากเหลืองเข้ม โคนสันปากบนขยายเป็นกระบังสีแดงสด ขนลำตัวดำ หลังดำแกมเทาขอบขนเป็นลายเกล็ดสีน้ำตาลเหลือง แข้ง และตีนแดงสด
พฤติกรรม : ชอบหลบอยู่ตามดงพืชน้ำรกๆ มักออกมาเดินหากินในช่วงเช้าและเย็น
ถิ่นอาศัย : ทุ่งนา หนองบึงที่มีพืชน้ำปกคลุม และพื้นที่ชุ่มน้ำต่าง ๆ
สถานภาพ : นกประจำถิ่น และนกอพยพ พบไม่บ่อย
การพบใน ม.ขอนแก่น : นกอพยพ พบไม่บ่อย พบเดินหากินบนพืชน้ำในบ่อบำบัดน้ำเสีย
แหล่งอ้างอิง : คู่มือศึกษาธรรมชาติหมอบุญส่ง เลขะกุล นกเมืองไทย และหนังสือ Thailand BIRD GUIDE รุ่งโรจน์ จุกมงคล
ภาพถ่ายโดย : สุภาพร เทียมวงศ์